کوکاکولا نوشابه کولای گازدار پرطرفداری است که در بیش از ۲۰۰ کشور به فروش میرسد. این نوشابه محصول شرکت آمریکایی کوکاکولا Caca-Cola است و یکی از نمادهای فرهنگ کشور ایالات متحده به شمار میرود. کوکاکولا شناخته شدهترین نام تجاری در دنیا و دومین کلمه شناخته شده زبان انگلیسی در دنیا است. ارزش این نام تجاری بیش از ۶۷ میلیارد دلار تخمین زده شده است.
در بسیاری از کشورها این نوشابه با نام عنوان سادهتر کوک (Coke) نامیده میشود و در ایران معمولا به آن کوکا میگویند.
فرمول ساخت کوکاکولا برای نخستینبار در سال ۱۸۸۶ به صورت یک نوشیدنی، توسط «جان پمبرتون» (John Stith Pemberton) داروساز آمریکایی و در شرکت مواد شیمیایی او ابداع شد. کتابدار او، «فرانک رابینسون»، انتخاب نام «کوکاکولا» را به او پیشنهاد داد و لوگوی دستنویس آن را خطاطی کرد که تا به امروز به عنوان لوگوی این شرکت و این نوشیدنی پابرجاست.
پمبرتون نوشیدنی ابداع شده توسط خود را یک داروی مقوی برای بسیاری بیماریها میدانست. این شربت محتوی کوکائین (که از برگ کوکا گرفته میشد) و همچنین عصاره کافئین دانه کولا بود. (بعدها کوکائین این نوشابه در سال ۱۹۰۵ از فرمول آن حذف شد) پمبرتون نوشابه خود را به دکههای محلی فروش لیموناد و سودا فروخت و به تبلیغ برای آن پرداخت. به این ترتیب، کوکاکولا به عنوان پدیدهای جدید به موفقیت بسیاری دست یافت. در حال حاضر شرکت خوشگوار، تولید کننده این نوشابه در ایران است.
- براى تمیز کردن توالت، یک شیشه کوکاکولا را داخل کاسه توالت بریزید و یک ساعت صبر کنید. سپس با آب پر فشار بشویید. اسید سیتریک موجود در کوکاکولا لکهها را از سطوح چینی میزداید.
- براى برطرف کردن لکههاى زنگ از سپر آبکُرم کارى شده اتومبیل، سپر را با یک تکه کاغذ ( فویل) آلومینیوم مچاله شده آغشته به کوکاکولا بسایید.
- براي تمیز کردن فساد قطبهاى باترى خودرو، یک قوطی کوکاکولا را روى قطبها بریزید تا با قلیان کردن، آن را تمیز کند.
- براى شل کردن پیچ و مهرههاى زنگ زده، تکهاى پارچه را که در کوکاکولا خیس شده است براى چند دقیقه بر روى آن قرار دهید.
- براى پاک کردن چربی از لباسها، یک قوطی کوکاکولا را داخل ماشین لباسشویی پر از لباسهاى چرب خالی کنید، پودر لباسشویی اضافه کنید و ماشین را روى دور عادى روشن کنید. کوکاکولا به تمیز شدن لکههاى چربی کمک میکند.
- کوکاکولا بخار آب را از روى شیشه جلوى اتومبیل تمیز میکند. در مناطق سرد و مرطوب، مثل MIDWEST در شمال آمریکا، گاهی اوقات شیشه جلوى اتومبیل از بیرون بخار میکند که با برف پاککن پاک نمیشود. در ايران را نميدانم.
توزیعکنندگان کوکاکولا بیش از 20 سال است که از آن براى تمیز کردن موتور کامیونهاى خود استفاده میکنند. ماده مؤثر کوکاکولا اسید فسفریک با PH برابر 28/0 است. اسید فسفریک ناخن را در مدت حدود 4 روز حل میکند. همچنین کلسیم را از استخوانها میزداید و عامل اصلی افزایش روزافزون پوکی استخوان است. براى حمل محلول کوکاکولا (محلول غلیظ شده)، کامیونهاى حامل باید از علامتهاى ویژه «مواد خطرناک» که براى حمل مواد به شدت خورنده در نظر گرفته شده استفاده کنند.
ابتدا کوکاکولا به عنوان یک شربت تقویتی مصرف داشت و امروز یک نوشابه به نشاطانگیز به شمار میآید. در سال 1925 کوکاکولا فروش میلیونیاش را آغاز کرد و در سال 1940 در 40 کشور عرضه شد. مارک Sprite این نوشابه در سال 1961 وارد بازار شد و در سال 1982 کوکاکولای رژیمی، بر تنوع محصولات این شرکت افزود. در ماه مه 1886، کوکاکولا برای اولین بار توسط دکتر جان پمبرتن (John Pem-berton) داروسازی اهل آتالانتا (جورجیا) تهیه شد.
جان پمبرتن مواد اولیه کوکاکولا را در یک کتری برنجی در حیاط پشتی خانهاش ترکیب کرد. فرانک رابینسون، کتابدار جان پمبرتن، برای محصول کارفرمای خود، نام کوکاکولا را برگزید، وی علاوه بر آگاهی از علم کتابداری، خطاط خوبی بود و نام کوکاکولا را به گونهای خطاطی کرد که هنوز هم به عنوان آرم این شرکت مورد استفاده است.
نوشابه کوکاکولا برای اولین بار در داروخانه ژاکوب (Jacob) در آتالانتا در 8 مه 1886 عرضه شد. در آن ایام حدود 9 عدد از این نوشیدنی روزانه به فروش میرفت و مجموع فروش آن سال کوکاکولا فقط حدود 50 دلار بود، نکته خندهدار این است که در کل این نوشیدنی برای تولیدکنندهاش بیش از 70 دلار هزینه در برداشت؛ یعنی سال اول، برای جان پمبرتن سال ضرر بود.
در سالهای اول، کوکا بیشتر مصرف دارویی داشت و به عنوان یک نوشابه تقویتی مصرف میشد چرا که علاوه بر شربت دانه کولا که سرشار از کافئین بود، حاوی عصاره کوکائین نیز بود. به تدریج کوکاکولا جایش را در میان نوشابهها باز کرد و به یکی از معروفترین نوشیدنیهای آمریکا تبدیل شد.
حضور آسا گرییگزکاندلر (Asa grigscandler) داروسازی دیگر از آنتالانتا، در شرکت کوکا، و همکاریش با پمبرتن تولید این نوشابه را در سالهای 1890 تا 1900 تا بیش از 4000 درصد افزایش یافت. تبلیغات عامل مهمی در موفقیت پمبرتن و کاندلر بود. تا پایان سده مورد نظر کوکاکولا طرفداران بسیاری در آمریکا و کانادا به دست آورد. حدودا در همان زمان بود که شرکت کوکاکولا نسبت به فروش شربت دانههای خود به شرکتهای مستقل و زنجیرهای (که جواز فروش این محصول را داشتند) مبادرت کرد حتی امروز صنعت نوشابه سازی آمریکا همین روش را دنبال میکند.
تا دهه 60، نوشیدنیهای گازدار، چه در شهرهای بزرگ و چه در شهرهای کوچک در داروخانهها و در بستنی فروشیها عرضه میشدند. ولی به دلیل پاتوق افراد مختلف شدن این اماکن داروخانهها از فروش این محصولات سرباز زدند در نتیجه این نوشابه سر از رستورانها و ساندویچفروشیها درآورد. 23 آوریل سال 1985، فرمول کولای جدید برملا شد و شرکت مذکور را با مشکل مواجه کرد. با این وجود در حال حاضر، مصرف روزانه کوکا در جهان بالغ بر 7 میلیارد دلار میشود.
نوشابه در دنيا
در چند سال گذشته، به موازات رشد صنعت نوشابه در ایران، رسانهها و کارشناسان سلامت نیز بر تبلیغات و اطلاعرسانی خود در مورد عوارض منفی بالا رفتن سرانه مصرف نوشابه بر سلامت جامعه افزودهاند و امروز دیگر کمتر کسی است که از مضرات نوشابههای گازدار غیرالکلی، که غربیها به آن «Soft Drink» میگویند، بیخبر باشد.
قیمت یک بطری کوچک نوشابه در سئول 1000 تومان، در توکیو 1270 تومان، در یوکوهاما 1330 تومان، در کوبه (غرب ژاپن) و هنگکنگ 780 تومان، در تایپه (تایوان) 760 تومان، در پکن 630 تومان، در شانگهای چین 560 تومان، در سنگاپور 760 تومان و در جاکارتای اندونزی 855 تومان است.
بررسیهای دو شرکت پپسی و کوکاکولا نشان داده است هوای بسیار گرم و طاقتفرسای عربستان و جلوگیری از گرمازدگی، از جمله مواردی هستند که باعث شده عربستان به یکی از پرمصرفترینهای نوشابه در آسیا تبدیل شود. همین موضوع است که شرکت پپسی توانسته نخستین شرکت عرضه نوشابه در بازار عربستان صعودی باشد و کوکاکولا و شرکت غذایی عربی الربیع نیز، به ترتیب در مقام دوم و سوم تولیدکنندگان نوشابه مورد نیاز ساکنان این کشور قرار گیرند.
در بررسیهای دو شرکت بزرگ پپسی و کوکاکولا مشخص شده است افزایش و حضور سالانه زائران این کشور برای انجام حج عمره باعث افزایش میزان فروش نوشابه میشود. گفتنی است قیمت یک بطری نوشابه در عربستان 2 ریال (حدودا برابر با 500 تومان) است.
شرایط مصرف نوشابه در کشورهای اروپایی، داستان دیگری دارد. در حال حاضر مسوولان این کشورها نگران افزایش مصرف نوشابههای الکلی در بین کشورهای شمال اروپا هستند. این میزان به قدری افزایش یافته که این کشورها به عنوان بزرگترین مصرفکنندگان نوشیدنیهای الکلی در سطح دنیا شناخته شدهاند.
آمارها نشان میدهد حتی بیش از 90 درصد نوجوانان ایرلندی بالای 15 سال تا به حال چندین بار در طول زندگیشان تجربه نوشیدن الکل را داشتهاند و کارخانههای تولید این نوشابهها دائما در حال افزایش تولید خود هستند.
در پی فروش سالانه 110 میلیون بطری نوشابه الکلی در استرالیا، در ماه ژوئن 2008، تصمیم گرفته شد برای کاهش میزان مصرف الکل در جوانان، افراد زیر 18 سال و افراد الکلی مقداری به قیمت این نوع نوشابهها افزوده شود. اما در مورد نوشیدنیهای غیرالکلی، کوکاکولا و پپسی به عنوان دو رقیب تجاری در دنیا محسوب میشوند که در 200 کشور دنیا تولید و به سایر کشورها نیز صادر میشود.
متوسط قیمت نوشابه کوکاکولا در ایران بین 300 تا هزار و 300 تومان است و متوسط قیمت یک بطری پپسی نیز در کشورمان بین 300 تا 800 تومان متغیر است. اما قیمت جهانی انواع مختلف کوکاکولا در کشورهای غربی از یک دلار و 75 سنت (حدودا هزار و 700 تومان) آغاز میشود و گرانترین آن 19 دلار و 99 سنت (19 هزار و 650 تومان) است.
جالب است بدانید اوایل سال 2008 دو شرکت بزرگ تولیدکننده نوشابه «پپسی» و «کوکاکولا» اعلام کردند به خاطر گران شدن مواد خام نوشابه از جمله شکر و همچنین قوطیهای آلومینیومی، قیمت این دو نوشابه افزایش خواهد داشت.
با این اوصاف به نظر میرسد، علت این که ایران رکورد دار سرانه مصرف نوشابه در دنیاست، این باشد که در ایران میتوان ارزانتر از هرجای دیگر دنیا نوشابه خورد!
كوكاكولا در نزد دشمنان
دولت ونزوئلا با انتشار بيانيهاي اعلام كرد كه يكي از محصولات شركت نوشابهسازي كوكاكولا غيراستاندارد و غيربهداشتي بوده و به همين دليل توزيع اين محصول در بازار ونزوئلا ممنوع شده است. كوكاكولا مدعي شده است كه محصول جديد اين شركت بدون قند بوده و در صورت عرضه آن به بازار از محبوبيت زيادي برخوردار خواهد شد. در همين حال وزارت بهداشت ونزوئلا محصول جديد كوكاكولا را كه در اين كشور توزيع شده است، غيربهداشتي توصيف كرده و به كوكاكولا دستور جمعآوري اين محصول را از سطح بازار اين كشور داده است. دولت ونزوئلا معتقد است كه محصول جديد كوكاكولا حاوي ماده شيميايي خطرناكي است كه ميتواند به سلامت افراد آسيب بزند.
در ايران نيز در اعتراض به جنايات رژيم اسرائیل در نوار غزه، شورای شهر مشهد، سهراه کوکاكولا را به سهراه رضوان (شهید عماد مغنیه) تغییر نام داد. البته زمان كه «لوسی دفورج»، مسئول و مشاور شرکت کوکاکولا در فرانسه به پرسش پایگاه الکنز فرانسه مبنی بر وجود و یا عدم وجود الکل در کوکاکولا پاسخ داد، جنجال تازهاي به پا شد. او گفت:
«درخواست شما مورد توجه خواص ما شده و از این که محصولاتمان مورد توجهتان واقع شده، تشکر ميكنيم. ما تائید میکنیم که در نوشابههای خنک کننده بدون الکل، اثر ناچیزی از الکل وجود دارد و آن هم به خاطر استفاده از معطرهاب استفاده شده در این نوع نوشابهها است. در واقع مقدار الکل در نوشابههای ما همیشه به مقدار و کمتر از 2/1 درصد و تا حدی که برای نوشابههای غیرالکلی از طرف دولت مجاز است.
بر اساس بخشنامه سال 1992 میلادی فرانسه و احتمالا اروپا وجود کمتر از 2/1 درصد الکل در نوشابهها را میتوان با عنوان نوشابههای بدون الکل به بازار عرضه کرد. این مقدار الکل برابر با الکلی است که در 100 لیتر شراب ویسکی وجود دارد.»
0 نظرات:
نظر خود را درکادر زیر بیان نمائید